Lezingen en debatten

debatRöportaj heeft door de jaren heen talrijke debatten georganiseerd over het medialandschap in Turkije, de omstandigheden waaronder journalisten moeten werken en de grenzen die de wetgever aan de persvrijheid stelt. Van het glazen plafond in de Turkse media, de rol van cartoonisten als luis in de pels van de machthebbers of de manier waarop journalisten in Turkije er met veel veerkracht en creativiteit in slagen in het huidige repressieve klimaat te overleven. Een overzicht.

 

 

1 maart 2019 - Standplaats Turkije: Debat over het werk van correspondenten in Turkije

Debat-Overzicht III

Hoe houden correspondenten zich staande in het repressieve klimaat in Turkije? Christiane Schlötzer - correspondent van de Süddeutsche Zeitung - Ayla Albayrak - oud-correspondent van de Wallstreet Journal - en Lucas Waagmeester - correspondent van de NOS - maakten de balans op tijdens het debat 'Standplaats Turkije', dat Röportaj en de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) op 1 maart 2019 in De Balie organiseerden. Het is in de afgelopen jaren snel achteruit gegaan met de persvrijheid in Turkije. De Gezi-protesten in 2013 en de mislukte staatsgreep in juli 2016 waren belangrijke kantelpunten. Ook kwamen de diplomatieke relaties tussen Turkije en Europese bondgenoten als Nederland en Duitsland onder grote druk te staan. Wat betekenen deze ontwikkelingen voor correspondenten die in Turkije werken? Ervaren ze problemen als ze zich opnieuw willen accrediteren en zijn er thema's die extra gevoelig liggen? Over deze en andere vragen gingen Schlötzer, Albayrak en Waagmeester onder leiding van Tan Tunali - voormalig Turkije-correspondent, journalist en bestuurslid van Röportaj - met elkaar in discussie.

 

 

28 september 2018 - 'Strijden tegen de klippen op: een uitweg uit de mediacrisis in Turkije'

Cartoon Erdogan

De journalistiek in Turkije staat onder zware druk. Ruim 180 mediatitels hebben sinds de mislukte staatsgreep in juli 2016 hun deuren moeten sluiten. Meer dan 160 journalisten zitten in de gevangenis, terwijl honderden verslaggevers, columnisten en radio- en tv-makers in afwachting zijn van hun proces. Hoe houd je je als journalist staande in dit repressieve klimaat? Blijf je je werk doen als je weet dat (zelf)censuur en strafvervolging op de loer liggen? Hierover gingen journalisten uit Turkije in discussie tijdens het debat 'Strijden tegen de klippen op: een uitweg uit de mediacrisis in Turkije', dat Röportaj, de Nederlandse Vereniging van Journalisten en de Turkse arbeidersvereniging DIDF op 28 september 2018 in De Balie organiseerden. Tijdens het debat ging Erol Önderoğlu - vertegenwoordiger in Turkije van Reporters sans Frontières en redacteur van mediaplatform Bianet - en Fatih Polat - hoofdredacteur van het onafhankelijke dagblad Evrensel - in discussie met Sadet Karabulut, Tweede Kamerlid en woordvoerder Buitenlandse Zaken, Defensie en Ontwikkelingssamenwerking voor de SP. Het debat was mede mogelijk gemaakt door de Eva Tas Foundation, de Nederlandse Vereniging van Journalisten en De Balie.

 

3 mei 2016 - 'Censuur in Beeld'

refik tekin

In Turkije is het werk van fotografen soms ronduit gevaarlijk. Fotografen gaan daarom niet zelden met een gasmasker, helm en kogelvrij vest de deur uit. Een grimmig beeld dat geen uitzondering is in Turkije, waar de persvrijheid letterlijk onder vuur ligt. Over dit thema gingen fotografen uit Turkije en Nederland met elkaar in discussie tijdens het debat 'Censuur in Beeld', dat Röportaj, de NVJ en World Press Photo op 3 mei 2016 - de Dag van de Persvrijheid - organiseerden. Het debat was onderdeel van het Festival van het Vrije Woord, dat dezelfde dag in De Balie werd gehouden. Hoofdgast was cameraman en journalist Refin Tekin, die in februari 2016 burgers in de belegerde stad Cizre filmde, terwijl zij de lichamen van gedode familieleden en bekenden van de straat probeerden te halen. Terwijl de camera draaide, raakte een kogel Tekins scheenbeen. Zijn schokkende beelden gingen de wereld over. De Nederlandse fotograaf Evert-Jan Daniëls - winnaar van de Zilveren Camera in 2010 - ging met hem in gesprek en maakte een vergelijking met zijn werkzaamheden, zowel in Nederland als in conflictgebieden. Europarlementariër Kati Piri reageerde op de ervaringen van beide fotografen.

 

3 oktober 2015 -  'Onze vrouw in Turkije'

lutfiye

De Turkse media zijn een mannelijk bolwerk. De informanten en bronnen van journalisten zijn mannen, de inhoud van artikelen en reportages wordt bepaald en gekleurd door mannen. En ook de hoogste posities in zowel de geschreven als de audiovisuele en online media worden door mannen bezet. Bovendien is sprake van een politiek klimaat waarin vrouwen in de Turkse media steeds vaker op de korrel worden genomen of wordt via de social media de aanval op hen geopend. Tijdens het debat 'Onze vrouw in Turkije' gingen journalisten uit Turkije en Nederland op zaterdag 3 oktober 2015 in debat over de positie van vrouwen in het Turkse medialandschap, onder wie Çiçek Tahaoğlu van het online medianetwerk Bianet, Burcu Karakaş, destijds net ontslagen als journaliste van het Turkse dagblad Milliyet - Kati Piri - Turkije-rapporteur namens het Europees Parlement - Wilma Haan, NVJ-bestuurder en chef nieuwsredactie bij Het Parool - en Marjanne de Haan, Turkije Coördinator van Amnesty International Nederland. Het debat was mede mogelijk gemaakt door Stichting Democratie en Media en de Nederlandse Vereniging van Journalisten.

 

 2 mei 2015 - 'Persvrijheid in Turkije: twee geloven op één kussen'

Joep Bertrams

Met onophoudelijke boetes, rechtszaken en bedreigingen aan het adres van cartoonisten is in Turkije een klimaat ontstaan waarin tekenaars steeds meer onder druk staan. Tijdens het debat 'Persvrijheid en Turkije: twee geloven op één kussen' gingen journalisten en cartoonisten op uitnodiging van Röportaj in discussie over het medialandschap in Turkije. Dit programma was onderdeel van het Festival van het Vrije Woord, dat op zaterdag 2 mei 2015 - aan de vooravond van de Internationale Dag van de Persvrijheid - in De Balie in Amsterdam plaatsvond. Het debat opende met de korte film 'Satire als mikpunt' van Mehmet Ülger - toenmalig voorzitter van Röportaj - waarin twee cartoonisten uit Turkije ingaan op hun werk: Sefer Selvi van het cartoontijdschrift LeMan en het dagblad Evrensel en Bahadır Baruter van het satirische blad Penguen. Cartoonist Joep Bertrams ging tijdens het debat in op het verhaal van zijn Turkse collega's. Erol Önderoğlu - redacteur van het online medianetwerk Bianet en vertegenwoordiger van de afdeling Turkije van Reporters sans Frontières in Istanbul - lichtte toe onder welke omstandigheden journalisten in Turkije hun werk moeten doen. Thomas Bruning - algemeen secretaris van de NVJ - zette uiteen wat de vakbond in Nederland voor journalisten in Turkije doet. Het debat was mede mogelijk gemaakt door Stichting Democratie en Media, de NVJ en het Persmuseum.

 

 9 januari 2009 - 'Medialandschappen in Turkije: Balanceren tussen macht en media'

debat

Vooraanstaande journalisten uit Turkije en Nederland gingen op vrijdag 9 januari 2009 in de Amsterdamse Balie tijdens het debat 'Medialandschappen in Turkije: balanceren tussen macht en media' in discussie over de grenzen aan de persvrijheid in Turkije. Onder welke omstandigheden werken journalisten en hoe beïnvloedt de relatie met het politieke en militaire establishment de berichtgeving? Ook de invloed van het leger en de machtige mediaconcerns kwam tijdens het drukbezochte debat aan bod. Froukje Santing, oud-correspondente van NRC Handelsblad in Turkije – leidde de discussie. Aan het debat namen de volgende gasten deel: Yasemin Congar - toenmalig adjunct-hoofdredacteur van het dagblad Taraf - Kürşat Bumin - die destijds werkzaam was als columnist voor de islamitische krant Yeni Şafak - Jessica Lutz - oud-correspondente van onder meer het NOS Journaal - en Hans Verploeg - toenmalig algemeen secretaris van de Nederlandse Vereniging van Journalisten - deel. De bijeenkomst kwam tot stand dankzij financiële steun van NCDO en was een initiatief van Röportaj, het Turkije Instituut en Press Now.