Van Göktepe tot Dink
Strategie en Missie
In Turkije is op het gebied van de media op het eerste gezicht letterlijk van alles ‘te koop'. Het medialandschap wordt bevolkt door een flink aantal kranten, tijdschriften, tientallen radio- en televisiezenders en talrijke online media van wisselende signatuur. Deze leveren soms ongezouten kritiek op het beleid van de regering. Zodra een journalist zich echter concentreert op onderwerpen die als taboe te boek staan - zoals het leger, de relatie tussen kerk en staat, of de ondeelbaarheid van de Turkse natie - kan hij zich de woede van de autoriteiten op de hals halen. Niet alleen journalisten van de kritische en progressieve media staan onder druk, ook verslaggevers van islamitische media, media van minderheidsgroeperingen en de algemene pers krijgen regelmatig waarschuwingen en lopen soms gevaar tijdens de uitoefening van hun vak. Rechtszaken tegen journalisten zijn geen uitzondering.
Doelstellingen
Röportaj wil een brug slaan tussen journalisten in Turkije en hun Nederlandse vakgenoten. De stichting legt zich als documentatie- en expertisecentrum toe op het samenstellen van journalistieke dossiers met achtergrondinformatie over actuele ontwikkelingen en wetgeving die de grenzen van de journalistiek in Turkije afbakent. Dit doet zij niet alleen door informatievoorziening, maar ook door het geven van praktische en facilitaire steun. Nederlandse journalisten, ambtenaren en leden van delegaties kunnen bij Röportaj terecht voordat zij naar Turkije afreizen. Röportaj kan contacten leggen en/of als tolk optreden. Bovendien organiseert de stichting lezingen en debatten met het doel zowel de journalistiek als de publieke opinie in Nederland te informeren.
Daarnaast streeft Röportaj naar een verdere bewustwording in Nederland over de grenzen die de wetgever in Turkije aan de persvrijheid en vrijheid van meningsuiting stelt. De stichting wil de algemene discussie over mensenrechten en persvrijheid in Turkije verder verdiepen, ook in het kader van de toetreding tot de Europese Unie.
Doelgroep
1. Journalisten in Nederland: columnisten, correspondenten, vertegenwoordigers van nieuwsredacties van zowel de geschreven als de audiovisuele media, online publicaties en vertegenwoordigers van relevante opleidingen (zowel universitair als hbo), evenals journalistenorganisaties en opinieleiders uit politiek en samenleving die regelmatig statements afgeven over de ontwikkelingen in Turkije.
2. Doel is een verdere bewustwording te stimuleren en versterken onder een brede laag van zowel autochtone Nederlanders als Nederlanders van Turks/Koerdische afkomst, ongeacht hun politieke en godsdienstige overtuiging. Bedrijven, instellingen en (politieke en mensenrechten)organisaties die een relatie of een raakvlak (willen) hebben met Turkije.
Ontstaansgeschiedenis
Op 8 januari 1996 werd journalist Metin Göktepe tijdens het uitoefenen van zijn vak in Istanbul doodgeslagen door politieagenten. De grote golf aan protesten die hierop volgden, bereikten ook Nederland. Een kleine groep journalisten in Nederland greep deze misdaad aan om Röportaj op te richten. Na talrijke programma's en activiteiten leed de stichting sinds 2000 een slapend bestaan. De moordaanslag op uitgever-journalist Hrant Dink in januari 2007 was aanleiding om de stichting opnieuw te activeren.
De missie en ontstaansgeschiedenis van Stichting Röportaj, de achtergronden van de persvrijheid in Turkije, het komt allemaal aan bod in de brochure ‘Medialandschappen in Turkije, van Metin Göktepe tot Hrant Dink'. Ook is er aandacht voor vermoorde journalisten die veel betekend hebben voor de Turkse maatschappij.
Klik hier voor een download.
Vanaf 2007 tot 2017 was Mehmet Ülger voorzitter van Röportaj. Ülger was een gedreven journalist, bestuurslid van de Nederlandse Vereniging van Journalisten en heeft zich tijdens zijn leven ingezet voor mensenrechten in het algemeen en de persvrijheid in Turkije in het bijzonder. Sinds zijn overlijden is zijn vrouw, Astrid van Unen, interim-voorzitter van Röportaj.
Journalist Rasit Elibol schreef een Im Memoriam over Ülger in de Groene Amsterdammer.