De Turks-Koerdische journalist Nedim Türfent werd op 12 mei 2016 vastgezet vanwege een verslag over de mishandeling van een groep bouwvakkers door speciale politie-eenheden. Een dag na zijn arrestatie werd Nedim ‘lidmaatschap van een terroristische organisatie’ ten laste gelegd, waarvoor hij anderhalf jaar later werd veroordeeld tot 8 jaar en 9 maanden gevangenisstraf. Hij schreef onderstaande column vanuit zijn cel.

‘Ook vanachter dikke gevangenismuren in de Covid-19 pandemie krijg je de autoritaire tendensen in relatief democratische landen en de totalitaire tendensen in meer autoritaire landen mee. In Turkije is de regering bezig met een marathon om de laatste overgebleven resten van de democratie uit van de weg te ruimen. Dit gebeurt met een snelheid waar zelfs Usain Bolt niet aan kan tippen.

Het is haast tragikomisch: hoe meer de regering basale rechten en vrijheden en de democratie ondermijnt, des te meer het de bevolking misleidt. Dit doet het met behulp van de grote mediamacht die het in handen heeft. Terwijl de AK-partij al meer dan twintig jaar aan de macht is, spreekt het keer op keer schaamteloos over ‘hervorming van het rechtssysteem’ en een volgend ‘mensenrechten actieplan’. Het doet beloftes over rechten en vrijheden. Maar deze beloftes en aangekondigde hervormingen zijn al lang niet meer geloofwaardig.

De pijnlijke waarheid vertelt ons wat anders. De belangrijkste pijn en schaamte van het land is het gebrek aan persvrijheid en vrijheid van meningsuiting. Het probleem is zo fundamenteel, en de situatie zo gitzwart, dat het niet valt op te lossen met een enkele pijnstiller. In plaats van het doen van loze beloftes zou de regering ervoor moeten zorgen dat het bestaande rechtssysteem dat we van alle kanten bekritiseren wordt toegepast, zonder dat de politiek zich bemoeit met de rechtspraak. Dan zouden we niet zo’n behoefte hebben aan hervormingen en zouden er in Turkije niet zoveel journalisten in de gevangenis zitten.

De politieke bemoeienissen met de persvrijheid brengen vooral de journalisten die in de Koerdische steden werken en over de Koerdische kwestie schrijven in moeilijkheden. Mijn situatie is daar een voorbeeld van. In 2015 bedreigden gewapende speciale politie-eenheden een groep Koerdische bouwvakkers, die geboeid op hun buik op de grond lagen. Ze schreeuwden: “Jullie zullen de macht van de Turken voelen.” Voor mijn publicatie van deze video ontving ik een journalistieke prijs. Sindsdien heb ik alles meegemaakt: achtervolgingen, doodsbedreigingen, martelingen, een ‘rechtszaak’ en een lange gevangenisstraf. Nu zit ik vast in een ruimte die qua grootte aandoet als een luciferdoosje.

Negentien van de twintig personen die tegen mij moesten getuigen hebben tegenover de rechter verklaard dat ze gemarteld zijn en gedwongen werden om een belastende verklaring af te leggen. Van hun getuigenissen is dus niets overgebleven. Het enige dat wel overbleef in mijn dossier waren mijn nieuwsberichten. Zo stond in feite mijn journalistieke werk terecht. Mijn verdediging voor de rechtbank deed ik in het Koerdisch, mijn moedertaal, maar werd niet goed vertaald. Niet één keer verscheen ik fysiek voor de rechter die mij zonder concreet bewijs veroordeelde voor ‘lidmaatschap van terroristische organisatie’.

Het maken van nieuwsberichten die vervelend zijn voor de bestuurders in publieke functies is geen misdrijf. Noch volgens het nationaal, noch volgens het internationaal recht. Ondanks zware en duidelijke schendingen van mijn rechten, hebben de verantwoordelijken de afgelopen vijf jaar geen enkele stap gezet om mijn situatie te veranderen. Mijn procedures bij het Turkse Constitutionele Hof en de Europese Hof voor de Rechten van de Mens leverden niks op.

Ik schrijf deze column vanuit een gevangenis in een land dat vooroploopt in het vervolgen en vastzetten van journalisten. Steeds weer worden er mooie woorden gesproken door gezagsdragers hier. Ze zullen zeggen dat in het land de pers vrij is als nooit van tevoren. Laat ze u niets wijsmaken, maar wees onze stem en adem van de waarheden.’

Nedim Türfent verblijft in de gevangenis in Van en kan post ontvangen op dit adres: Van Yüksek Güvenlik Kapali Ceza Infaz Kurumu, A-44, Van, Turkije

Deze column is eerder gepubliceerd op VillaMedia. En werd mogelijk gemaakt en vertaald door Stichting Röportaj. Met speciale dank aan Şehristan Türfent en Bernadette Ronnes.