Sinds de invoering van de omstreden ‘desinformatiewet’ hebben 24 journalisten te maken gehad met gerechtelijke procedures of onderzoeken naar aanleiding van de wetgeving, zo blijkt uit een analyse van Expression Interrupted.

Veertien journalisten zijn hierbij daadwerkelijk aangeklaagd, vier journalisten zijn aangehouden en vijf zijn al voor de rechter verschenen. Volgens president Erdoğan was invoering van die omstreden wet “een dringende noodzaak”. Door die wet kunnen mensen tot 3 jaar gevangenisstraf krijgen voor het verspreiden van ‘nepnieuws of desinformatie’. Critici en mensenrechtenorganisaties noemen het een censuurwet, omdat onduidelijk is wat precies 'desinformatie' inhoudt en daarom waarschijnlijk voor politieke doeleinde gebruikt zou worden.

Dodelijke aardbevingen

Sinan Aygül, hoofdredacteur van de website Bitlis News, kreeg de ‘primeur’ om als eerste journalist veroordeeld te worden. Aygül had op Twitter beschuldigingen gedeeld over een zaak van kindermishandeling waarbij beveiligingsfunctionarissen betrokken waren. Deze beschuldigingen bleken niet geverifieerd, waarna hij ze later verwijderde. Desondanks werd hij eind februari veroordeeld tot 10 maanden celstraf en werd zijn hoger beroep afgewezen.

De overheid trad voornamelijk streng op in navolging van de dodelijke aardbevingen vanop 6 februari 2023 in het zuidoosten van Turkije, waarbij meer dan 50.000 mensen om het leven kwamen en meer dan 220.000 gebouwen volledig of gedeeltelijk verwoest raakten. Negen journalisten werden juridisch aangeklaagd naar aanleiding hun social-media-posts of nieuwsberichtgeving over de vernietigende aardschokken.

Asbestproblemen
Zo werd journalist Fırat Bulut in maart tijdelijk vastgehouden vanwege zijn verslaggeving over onder andere asbestproblemen in de stad Malatya en een brand die uitbrak in de Elbistan-gevangenis. Bulut werd binnen een dag vrijgelaten, waarna een rechtszaak tegen hem geopend werd. Deze is in oktober van start gegaan, waarbij tot 3 jaar celstraf geëist wordt. De journalist heeft inmiddels asiel aangevraagd in Duitsland.