Villamedia - het (online) platform van de Nederlandse Vereniging van Journalisten - vraagt tien weken lang aandacht voor de benarde positie van journalisten in Turkije door columns te publiceren van gevangen en vervolgde journalisten. Deze columns zijn via brieven aan hun advocaten de gevangenis uitgekomen. Publicatie is voor de betrokkenen niet zonder risico. Maar zwijgen is voor hen geen optie. Dit project kwam tot stand in samenwerking met Röportaj. Via haar contacten is het gelukt de journalisten te bereiken. In deze achtste aflevering is het woord aan Murat Güreş, als journalist werkzaam voor het dagblad Yurt Haberler. "Ik twijfel er niet aan dat we ons de journalistiek van nu in de toekomst met schaamte zullen herinneren."
In de 25 jaar dat ik als journalist werk in Gaziantep - een stad van twee miljoen inwoners in het zuidoosten van Turkije - heb ik voortdurend tegenwerking van de politie en justitie ondervonden. Maar daar bleef het niet bij. Ik kreeg ook te maken met fysieke aanvallen. In de periode dat ik schreef over IS, seksueel misbruik van kinderen in vluchtelingenkampen en corruptie, ben ik voor mijn kantoor aangevallen. Drie messteken in mijn been hielden me een maand thuis. De dader werd niet gepakt en ik denk niet dat dit alsnog zal gebeuren.
Ondanks al deze tegenwerking is er één datum in het bijzonder waarop mijn geloof in democratie en een onafhankelijke pers, dat ik ondanks alles had behouden, mij als een muur verpletterde. Op 2 augustus 2017 ging thuis de bel. Toen ik de deur opendeed, stond ereen groep politieagenten met een huiszoekings- en arrestatiebevel. Ze namen mijn telefoon en laptop in beslag voordat ze mijn hele huis doorzochten. Ze onderzochten mijn slaapkamer, de kamer van mijn twee kinderen en namen geheugenkaarten, boeken en allerlei andere zaken mee. Vervolgens werd ik naar de gevangenis gebracht, waar ik als 'verdachte' moest afwachten.
Een jaar in detentie
Het was vlak na de couppoging op 15 juli 2016. In het hele land werden tienduizenden mensen, onder wie journalisten, gevangengezet en ontslagen en media gesloten. Ik had een stuk geschreven over de bekentenis van een zakenman die betrokken was bij de financiering aan 'FETÖ' (de volgelingen van Fethullah Gülen, door de Turkse regering verantwoordelijk gehouden voor de couppoging, red.). De rechter had er een geheimhoudingsverklaring op bedongen. Hoewel ik dat niet kon weten, werd ik halsoverkop vastgezet. Op het verbreken van zo'n verklaring staat één tot drie jaar gevangenisstraf. Doorgaans wordt dat omgezet in een geldboete, iets wat mij eerder overkwam. Dit keer werd ik vastgehouden. Na ruim een jaar in de gevangenis kwam ik dankzij de druk van maatschappelijke organisaties en vakbonden vrij, maar mijn zaak loopt nog altijd.
Leugens worden als waarheid gepresenteerd
Omdat er sindsdien een andere rechter is aangesteld, vermoed ik dat ik een gevangenisstraf zal krijgen. Dat ik de straffeloosheid tegenover journalisten zo vaak van dichtbij heb ervaren, maakt het moeilijk hoopvol naar de toekomst te kijken. Tot mijn spijt moet ik concluderen dat de mogelijkheden om journalistiek te bedrijven in mijn geliefde land steeds beperkter worden. Leugens worden als waarheid gepresenteerd en kennis maakt plaats voor manipulatie en eentonigheid. Ik twijfel er dan ook niet aan dat we de journalistiek van nu in de toekomst met schaamte zullen herinneren.
Lees ook allle andere columns die op Villamedia zijn gepubliceerd.