Reporters sans Frontières heeft de arrestatie veroordeeld van drie online journalisten in Istanbul op beschuldiging van het 'zaaien van haat en vijandigheid via de media', 'lidmaatschap van een terroristische organisatie' en de 'publicatie van vertrouwelijke regeringsdocumenten'. Het drietal kan veroordeeld worden tot meer dan twintig jaar gevangenisstraf.

Soner Yalçin -eigenaar van nieuwswebsite Oda TV - redactielid Baris Pehlivan en verslaggever Baris Terkoglu zijn gearresteerd toen anti-terroristische politie-eenheden op 14 februari een inval deden in het hoofdkwartier van de website in Istanbul. Ze worden beschuldigd van deelname aan een ondergronds netwerk dat de regering zou willen omverwerpen. Dit gebeurde in opdracht van openbaar aanklager Zekeriya Öz. De 'terroristische organisatie' waarnaar in de aanklacht wordt verwezen, is Ergenekon. Dit is een vermeend geheim netwerk van hooggeplaatste legerofficieren, vooraanstaande academici, zakenlieden en journalisten die sinds oktober 2008 terechtstaan op beschuldiging van pogingen tot omverwerping van de regering van premier Erdogan. Öz is als openbaar aanklager belast met het gerechtelijk onderzoek naar het Ergenekon-schandaal.

Huiszoekingen

Op dezelfde dag is in de woningen van de drie journalisten huiszoeking gedaan. Een vierde verslaggever van Oda TV, Ayhan Bozkurt, werd gelijktijdig gearresteerd, maar kwam dezelfde dag weer op vrije voeten. De huiszoekingen en arrestaties zijn verricht nadat Oda TV kritiek had op juridische procedures tijdens het gerechtelijk onderzoek en de rechtszaken die na het Ergenekon-schandaal zijn gestart. Pehlivan is in november 2008 al vervolgd op beschuldiging van opruiing toen hij de auteur van een boek over marteling wilde interviewen voor CNN Türk. Hij werd vrijgesproken.

In een uitzending van CNN Türk verklaarde Ümit Kocasakal - hoofd van de Orde van Advocaten in Istanbul - dat het huiszoekingsbevel geen melding maakt van het feit dat de woningen aan journalisten toebehoren. Dit is volgens Kocasakal een schending van juridische procedures. Reporters sans Frontières dringt bij de autoriteiten aan op strikte naleving van de wet bij de behandeling van deze zaak. Journalisten dienen de vrijheid te hebben informatie te vergaren en meningen tot uitdrukking te brengen, ook over controversiële onderwerpen als Ergenekon. Het juridische systeem dient bovendien de vertrouwelijkheid van bronnen te respecteren om de vrijheid en onafhankelijkheid van de pers te waarborgen. Op een totaal van 178 landen neemt Turkije de 138^ste positie in op de Press Freedom Index 2010 van Reporters sans Frontières. Het zou met de persvrijheid in Turkije slechter zijn gesteld dan in bijvoorbeeld Egypte, Marokko of Zimbabwe.

Nieuwe perswet

De druk op kritische journalisten neemt verder toe nu de Turkse regering een Perswet door het parlement heeft geloodst die premier Erdogan de bevoegdheden geeft radio- en tv-uitzendingen uit veiligheidsoverwegingen te staken. Zowel de Verenigde Staten als de Europese Unie veroordelen deze ontwikkelingen en de recenter arrestaties. De EU dringt al jaren aan op een verbetering van de persvrijheid.

Bron: Reporters sans Frontières; de Volkskrant, 19-2-2011