De Anti-Terreurwet legde ook in 2010 de bewegingsvrijheid van journalisten in Turkije sterk aan banden. Volgens het BİA Media Monitoring Report 2010 zijn in totaal tegen 220 personen - onder wie 104 journalisten - rechtszaken geopend vanwege het uiten van hun mening. Op basis van de Anti-Terreurwet zijn 33 personen tot 365 jaar gevangenisstraf veroordeeld.

Zes journalisten zaten vorig jaar vanwege hun publicaties in de gevangenis. 24 verslaggevers zijn gevangen gezet in de nasleep van omvangrijke operaties, zoals het gerechtelijk onderzoek naar 'Ergenekon'-schandaal. In vergelijking met 2009 is het aantal veroordeelden op basis van de Anti-Terreurwet vorig jaar verzesvoudigd. Naar verluidt, zijn minstens 2.000 rechtszaken geopend vanwege het 'openbaar maken van vertrouwelijke informatie' en 'poging tot beïnvloeding van een eerlijke rechtsgang'. Opvallend veel rechtszaken zijn geopend tegen de dagbladen Zaman (Tijd), Taraf (Richting), Bugün (Vandaag), Yeni Şafak, Star en Vakit (Tijd).

30 journalisten in de gevangenis

Zes journalisten kregen een gevangenisstraf vanwege publicaties of boeken die in 2010 verschenen: Vedat Kurşun en Ozan Kılınç - voormalig hoofdredacteuren van de Koerdische krant Azadiya Welat - Berivan Eker - oud-redactiechef van het tijdschrift Renge Heviya Jine (De Kleur van Vrouwen) - Bedri Adanır - concessiehouder van uitgeverij Aram en verbonden aan het dagblad Hawar - Barış Açıkel - hoofdredacteur van de krant İşçi Köylü (Arbeider-Boer) - en Nevin Berkatş, schrijver voor het dagblad Proleterce Devrimci Duruş (Het Proletarisch-Revolutionaire Standpunt). In 2009 belandden twee journalisten vanwege hun publicaties in de gevangenis.

24 journalisten zijn in voorlopige hechtenis genomen. Het is echter nog steeds onduidelijk of zij vanwege hun journalistieke activiteiten worden vervolgd. In totaal worden 149 personen op basis van de Anti-Terreurwetgeving vervolgd. In 2010 zijn veertien personen - onder wie elf journalisten - veroordeeld tot een gevangenisstraf van in totaal 7 jaar, 4 maanden en 24 dagen en een geldboete van in totaal 12.890 euro op beschuldiging van 'belediging'. 47 personen hangt een gevangenisstraf van in totaal 131 jaar, 8 maanden en 24 dagen boven het hoofd. Ook kunnen zij veroordeeld worden tot geldboetes die oplopen tot in totaal 12.900 euro.

Aanvallen op journalisten

Vorig jaar zijn 27 journalisten aangevallen. Zes journalisten zijn bedreigd en tien verslaggevers gevangengezet. De website van de Armeense krant Agos isgehacked en het gebouw van de Doğan Media Groep aangevallen. Tegen 28 personen - onder wie twintig journalisten - zijn dwangsommen geëist met een totale waarde van 900.000 euro vanwege vermeende 'aanvallen op persoonlijke eigendommen'. Gerechtshoven legden als compensatie aan negen verdachten geldboetes van in total 490.000 euro op.

'Verheerlijking van criminelen'

Zes journalisten zijn berecht op beschuldiging van 'verheerlijking van criminelen' op basis van artikel 215 van het Turkse Wetboek van Strafrecht. Zij kregen geldboetes met een totale waarde van 52.000 euro. In 2009 stonden 68 personen op basis van vergelijkbare beschuldigingen terecht. Vier verdachten zijn vorig jaar vrijgesproken van 'opruiing' - artikel 216 van het Turkse Wetboek van Strafrecht - in één rechtszaak is nog geen uitspraak gedaan. In het voorgaande jaar zijn 21 personen - onder wie zes journalisten - op basis van hetzelfde wetsartikel berecht. Dertien verdachten - onder wie drie journalisten - zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen van 16 jaar en 7 maanden.

'Beïnvloeding rechtsgang'

Minstens zestien journalisten hangt een gevangenisstraf van 4,5 jaar boven het hoofd, omdat zij een eerlijke rechtsgang zouden hebben belemmerd (artikel 288 van het Turkse Wetboek van Strafrecht) op basis van nieuwsartikelen en andere publicaties. Tegen 21 journalisten zijn aanklachten ingediend op beschuldiging van openbaarmaking van vertrouwelijke onderzoeksgegevens (artikel 285). Zij kunnen veroordeeld worden tot 4,5 jaar gevangenisstraf. Minstens twee personen worden berecht op basis van speciale wetgeving ter bescherming van Atatürk. Twaalf personen worden vervolgd vanwege 'belediging van de Turkse natie' (artikel 301, voorheen artikel 159): een daling van twee derde in vergelijking met de 37 aangeklaagden in 2009. Drie verdachten kregen een gevangenisstraf van acht maanden omdat zij burgers zouden 'vervreemden van de dienstplicht' (artikel 318). Een uitgever en een vertaler kregen een aanklacht op beschuldiging van het 'publiceren van obsceniteiten' (artikel 226/7) in drie boeken.

Veroordelingen Europese Hof voor de Mensenrechten

Het aantal geldboetes dat het Europese Hof voor de Mensenrechten aan Turkije heeft opgelegd, bereikte in 2010 met een bedrag van 281.100 euro een nieuw hoogtepunt als gevolg van uitspraken van Turkse rechtbanken tegen 41 personen en drie uitzendingen. Dit is een nieuwe stijging in vergelijking met de boetes van 236.000 euro die in 2009 als gevolg van aanklachten tegen 44 personen en het vonnis tegen Özgür Radio door het Hof zijn opgelegd. In 2008 legde zij geldboetes op met een totale waarde van 91.000 euro.