Ragıp Zarakolu, auteur, publicist en uitgever

Ragıp Zarakolu is in 1948 Büyükada vlakbij Istanbul geboren. Zijn vader, Remzi Zarakolu, was destijd gouverneur van dit eiland. Ragıp Zarakolu groeide op tussen Griekse en Armeense minderheden. In 1968 publiceerde hij zijn eerste artikelen in de tijdschriften Ant en Yeni Ufuklar. Na de staatsgreep in 1971 werd Zarakolu vervolgd op beschuldiging van banden met Amnesty International. Toen hij vijf maanden in de gevangenis zat, werd de aanklacht geseponeerd. Eén jaar later werd Zarakolu veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf vanwege een artikel dat hij publiceerde over de oorlog in Vietnam. Als gevolg van een algemene amnestie kwam hij in 1974 vrij. Zarakolu bleef strijden voor de vrijheid van meningsuiting en een klimaat waarin sprake is van ‘respect voor verschillende meningen en culturen'. Zarakolu woont sinds 2013 in Zweden.

 
Uitgeverij Belge - die Zarakolu en zijn echtgenote Ayşenur in 1977 in Istanbul oprichtten - viel voortdurend ten prooi aan repressie. Zo belandde het echtpaar meerdere keren in de gevangenis, werden boeken in beslag genomen of vernietigd en hoge geldboetes opgelegd. In 1979 was Ragıp Zarakolu medeoprichter van het dagblad Demokrat, waar hij de leiding kreeg over de redactie buitenland. Na de staatsgreep op 12 september 1980 werd deze krant verboden. In 1982 zat Zarakolu een korte gevangenisstraf uit als gevolg van zijn activiteiten voor Demokrat. In 1986 was hij één van de 98 oprichters van de Vereniging van de Mensenrechten in Turkije (IHD). Ook was hij enige tijd voorzitter van het Writers in Prison Committee van International PEN in Turkije. Sinds 2007 is Zarakolu voorzitter van het Comité voor Vrijheid van Publicatie van de Vakbond van Uitgevers.


Opeenvolgende aanklachten
Tot de militaire coup in 1980 publiceerde Belge vooral wetenschappelijke en theoretische boeken. Na de staatsgreep ging de uitgeverij over tot publicatie van een reeks boeken van politieke gevangenen. Deze serie van 35 boeken bestaat uit gedichten, korte verhalen en romans. De lijst van publicaties bevat ruim tien boeken (vertalingen) van Griekse literatuur, tien boeken over de Armeense kwestie en vijf boeken over de Joodse gemeenschap in Turkije. Daarnaast publiceerde Belge talrijke boeken over de positie van de Koerdische minderheden. Publicaties over de Armeense kwestie resulteerden in 2005 in nieuwe aanklachten. In 1995 pleegde een extreemrechtse groepering met een vuurbom een aanslag op de uitgeverij, waarna Belge in een kelder werd gehuisvest. Sinds de dood van zijn vrouw in 2002 zijn tegen Zarakolu verschillende aanklachten ingediend.

 

De meest recente aanklacht dateert uit september 2018. Toen is Zarakolu opnieuw aangeklaagd op beschuldiging van 'steun aan een terroristische organisatie'. De aanleiding is een toespraak die hij in 2011 op een politieke academie gaf tijdens een bijeenkomst die was georganiseerd door de inmiddels gesloten Koerdische Partij voor Vrede en Democratie (BDP). Zarakolu werd in oktober 2011 gearresteerd in relatie met dezelfde zaak en na zes maanden in april 2012 vrijgelaten. Nadat in 2013 een reisverbod tegen hem werd opgeheven, vluchtte Zarakolu naar Zweden. Op 5 september 2018 vaardigden de Turkse autoriteiten een internationaal arrestatiebevel tegen hem uit. Zijn advocaten hebben hiertegen bezwaar aangetekend.