Turkse regering maakt intrekken gele perskaart eenvoudiger met nieuwe regelgeving

De Turkse regering heeft de procedures en regels voor het aanvragen van de gele perskaart aangepast. De journalistieke vakbonden hebben felle kritiek op deze maatregel. Door de strengere voorschriften is het voor journalisten moeilijker een perskaart te krijgen en kunnen de autoriteiten deze gemakkelijker intrekken. Zo kan een journalist zijn perskaart kwijtraken als hij wordt verdacht van activiteiten die 'in strijd zijn met de nationale veiligheid' of een 'gevaar zijn voor de openbare orde'.

Als gevolg van de nieuwe regelgeving zijn ook wijzigingen van kracht in de Commissie voor de Perskaart, die verantwoordelijk is voor de uitgifte hiervan. Terwijl in het verleden vertegenwoordigers van alle journalistieke vakbonden zitting hadden in deze commissie, is nu nog slechts één vakbond vertegenwoordigd. Het Directoraat-Generaal voor de Media, Omroepen en Informatie - eerder onderdeel van het kabinet van de minister-president - is nu verbonden aan de afdeling Communicatie die rechtstreeks onder president Erdogan valt. gele perskaart Voor het aanvragen van een perskaart moeten journalisten aan een aantal eisen voldoen. Naast eisen op het gebied van leeftijd en opleidingsniveau, moeten zij in het bezit zijn van een arbeidsovereenkomst met een medium dat wordt erkend door de autoriteiten. Daarnaast mogen zij geen strafblad hebben vanwege veroordelingen tot een gevangenisstraf van vijf jaar of langer. Hierbij gaat het onder meer om misdrijven als 'steun aan een terroristische organisatie', 'spionage', 'het onthullen van staatsgeheimen' of 'activiteiten die de nationale veiligheid in gevaar brengen'.

Perskaart voorrecht regeringsgezinde journalisten
De Vakbond van Journalisten (TGS) heeft forse kritiek op de nieuwe regelgeving. "De presidentiële afdeling Communicatie, die voorheen slechts een ondersteunende functie had, heeft nu buitengewone bevoegdheden", aldus de vakbond in een verklaring. "Journalisten die worden veroordeeld op beschuldiging van het 'uitlokken van een misdaad', het 'in gevaar brengen van de nationale veiligheid' of 'het onthullen van staatsgeheimen', komen niet meer in aanmerking voor een perskaart of lopen het risico dat zij deze kwijtraken. Dit is een signaal dat perskaarten alleen worden verstrekt aan regeringsgezinde journalisten."

Vakbond Basın-İş - onderdeel van de Confederatie van Progressieve Vakbonden (DİSK) - is fel tegenstander van de gele perskaart, dat zij beschouwt als instrument om de media te controleren. Zij vindt dat de perskaarten die vakbonden of een aantal media zelf uitgeven, een beter alternatief zijn. "De perskaarten die een aantal kranten uitgeven, zoals Evrensel, Cumhuriyet, Birgün of Hürriyet - zijn voldoende voor de collega's die hier werkzaam zijn. Vakbonden en andere beroepsorganisaties zouden samen een commissie moeten instellen voor de uitgifte van een perskaart. Dit is niet een verantwoordelijkheid die bij de Staat thuishoort", benadrukt Faruk Eren, algemeen voorzitter van Basın-İş. "De politie vraagt steeds vaker aan journalisten of zij in het bezit zijn van een gele perskaart. Door de steeds grotere druk op de media proberen veel journalisten hun werk te doen via alternatieve kanalen, bijvoorbeeld via online platforms. Omdat de regering dit als oppositionele media beschouwt, krijgen deze journalisten geen perskaart. Bovendien worden talloze journalisten vervolgd, waardoor ook zij de kans lopen dat hun perskaart wordt ingetrokken. Ze wordt een poging gedaan journalisten te verhinderen hun werk te kunnen doen." 

 Ook de Vereniging van Progressieve Journalisten (ÇGD) is fel tegenstander van de nieuwe regelgeving, "De autoriteiten willen dat journalisten zich als overheidsambtenaren gedragen en wekken de indruk dat gedetineerde journalisten 'geen journalisten, maar terroristen' zijn. Veel collega's zitten in de gevangenis op basis van aanklachten die elke juridische grond missen", aldus de ÇGD in een verklaring. "Met deze regelgeving wil de AKP haar repressieve beleid tegen journalisten legitimeren." Erol Önderoğlu - vertegenwoordiger in Turkije van Reporters sans Frontières - heeft de nieuwe regelgeving ook scherp veroordeeld "Met deze onacceptabele maatregelen worden journalistieke vakorganisaties op een zijspoor gezet. Het markeert het begin van een zuivering binnen de journalistiek, die is gebaseerd op antidemocratische besluitvorming."